Δημοφιλές θέρετρο ιαματικών πηγών στη νοτιοδυτική Γαλλία, η κοινότητα Νταξ στο νομό Λαντ είναι πλέον διάσημη για ακόμη ένα λόγο: το Village Landais Alzheimer, γνωστό και ως το «χωριό του Αλτσχάιμερ».
Το Village Landais Alzheimer άνοιξε το 2020, χάρη σε έναν οραματιστή Γάλλο πολιτικό και ιστορικό στέλεχος των Σοσιαλιστών, τον Ανρί Εμανουελί.Μερικές δεκάδες στο σύνολο, όλοι οι κάτοικοί του πάσχουν από τη νευροεκφυλιστική νόσο.Η εξήγηση είναι απλή.
Το Λαντέ δεν είναι παρά μία ανοιχτή δομή έκτασης περίπου 68 στρεμμάτων, που λειτουργεί με συγχρηματοδότηση του γαλλικού κράτους και των τοπικών αρχών και δεν θυμίζει σε τίποτα ίδρυμα.
Πρόκειται για μια καινοτόμο μονάδα περίθαλψης ασθενών με Αλτσχάιμερ, όπου εφαρμόζονται εναλλακτικές προσεγγίσεις σε μια ασθένεια που -μέχρι τώρα τουλάχιστον- δεν μπορεί να ανακοπεί ή να αναστραφεί.
Μια μοναδική ιδέα για την οργάνωση της , που περισσότερο μοιάζει με ένα ειδυλλιακό χωριό, με κεντρική πλατεία του και ένα υπέροχο πάρκο.
Μάλιστα διαθέτει βιβλιοθήκη και αμφιθέατρο, ένα μπιστρό, κομμωτήριο, μια μικρή φάρμα, πάρκα και ένα λαχανόκηπο, μανάβικο, καθώς και ένα σούπερ μάρκετ που το «τρέχουν» εθελοντές.
Οι 120 κάτοικοι-ασθενείς μένουν ανά ομάδες σε 16 οικήματα των 300 τ.μ. έκαστο, χτισμένα βάσει της τοπικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, παρέχοντάς τους ιδιωτικότητα και όλες τις ανέσεις.Το πιο σημαντικό είναι ότι όλοι ζουν με τους δικούς τους ρυθμούς.
Το χωριό προσαρμόζεται στους κατοίκους του και όχι το αντίστροφο: αυτή είναι η κεντρική ιδέα.
Οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ ξυπνούν ότι ώρα θέλουν και επιλέγουν πότε θα φάνε.Κάνουν ψώνια στο σούπερ μάρκετ με τη συνδρομή ενός συνοδού, συναντώνται ανά παρέες στο μπιστρό, συμμετέχουν σε δρώμενα και εκδηλώσεις.Η χορήγηση φαρμάκων περιορίζεται στο ελάχιστο δυνατό.Τους φροντίζουν με διακριτικότητα 120 νοσοκόμοι που δεν φορούν λευκές στολές, αλλά απλά ρούχα.Τους συνδράμουν άλλοι τόσοι εθελοντές.
Αποστολή τους είναι να κάνουν τους ασθενείς με Αλτσχάιμερ να νιώθουν σαν στο σπίτι τους και μια κανονικότητα χωρίς το άγχος του έξω κόσμου, αλλά και χωρίς την αίσθηση ότι είναι έγκλειστοι σε κάποιο ίδρυμα.
Για την «ιστορία» το πρώτο «χωριό άνοιας» στον κόσμο, λειτουργεί από το 2009 στα περίχωρα του Άμστερνταμ, με χρηματοδότηση της κυβέρνησης της Ολλανδίας.Σε αντίθεση με το ολλανδικό πρότυπο χωριό, η γαλλική εκδοχή του περιλαμβάνει και μια ερευνητική δομή, μέρος πιλοτικού προγράμματος του κρατικού επιστημονικού ινστιτούτου Inserm.
Εκεί, ερευνητές και ειδικοί συγκρίνουν τα αποτελέσματα των εναλλακτικών μεθόδων στο Λαντέ με αυτές που εφαρμόζονται σε συμβατικές μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων.
Με τη μελέτη να βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, τα αρχικά αποτελέσματα χαρακτηρίζονται «πολύ ενθαρρυντικά».
Όπως διαπιστώθηκε, στους πρώτους 6-12 μήνες διαμονής στο «χωριό του Αλτσχάιμερ» οι ασθενείς δεν παρουσιάζουν καμία μείωση στις γνωστικές τους ικανότητες ή αύξηση του άγχους και των συμπτωμάτων κατάθλιψης.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τουλάχιστον 250 άτομα στη λίστα αναμονής.Το συνολικό μηνιαίο κόστος είναι 2.000 ευρώ, κάτω του μέσου όρου των παραδοσιακών δομών στη Γαλλία.Καλύπτει το κόστος φαγητού, διαμονής, δραστηριοτήτων και, φυσικά, 24ωρης ιατρικής και ψυχολογικής υποστήριξης.
Υπολογίζεται ότι, βάσει επιδομάτων και χρηματοδοτήσεων, η οικονομική επιβάρυνση για τους κατοίκους-ασθενείς του Λαντέ περιορίζεται στα 250 ευρώ το μήνα κατά μέσο όρο.
Πολύτιμες είναι οι γνώσεις που αποκομίζουν οι ερευνητές στο Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Ιατρικής Έρευνας της Γαλλίας.
Στόχος είναι μελλοντικά να δημιουργηθούν κι άλλα, εξίσου αποτελεσματικά κέντρα, με ολιστικές μεθόδους θεραπείας.
