Ελλάδα :τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός

Ο Ιωάννης Σαρμάς αναλαμβάνει να ηγηθεί της υπηρεσιακής κυβέρνησης ως τις εκλογές της 25ης Ιουνίου.

Στη μεταπολιτευτική Ελλάδα έχουν διατελέσει μέχρι σήμερα πρωθυπουργοί 19 άνθρωποι. Ανάμεσα τους υπάρχουν ορισμένοι που δεν υπήρξαν ποτέ τους πολιτικοί. Πρόκειται για τους επονομαζόμενους , Υπηρεσιακούς Πρωθυπουργούς οι οποίοι αναλαμβάνουν την πολιτική ηγεσία της χώρας από τη στιγμή της διάλυσης της Βουλής μέχρι την ολοκλήρωση των εκλογών και τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης.

Ο Ιωάννης Σαρμάς γεννήθηκε στην Κω το 1957, αποφοίτησε με άριστα από τη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ, υπήρξε δικαστής στο Συμβούλιο της Επικρατείας ενώ μέχρι σήμερα διατελεί πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η ορκωμοσία του υπηρεσιακού πρωθυπουργού θα πραγματοποιηθεί σήμερα το  μεσημέρι όπως έγινε γνωστό ύστερα από τη συνάντηση που είχε χθες με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στο Προεδρικό Μέγαρο.

Εκείνη αναμένεται να του αναθέσει τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης, η οποία θα διενεργήσει τις εκλογέςστις 25 Ιουνίου σύμφωνα με τη σχετική πρόβλεψη του Συντάγματος.

Μενέλαος Μυρίλλας / SOOC

Το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει είναι σχετικά με το ποιες αρμοδιότητες έχει ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της θητείας του.

Ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός είναι το ανώτατο μέλος μιας υπηρεσιακής κυβέρνησης.
Η υπηρεσιακή κυβέρνηση δεν έχει εκλεγεί, ούτε έχει λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή και ο σκοπός της είναι, ουσιαστικά, να διενεργήσει τις εκλογές ομαλά και χωρίς κάποιο πρόβλημα.

Η σύσταση της δεν αποτελείται από πολιτικούς, ενώ ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός είναι δικαστής και συγκεκριμένα ο παλαιότερος πρόεδρος ενός από τα τρία ανώτατα δικαστήρια της Ελλάδας.

Η αποδοχή της εντολής από τον ανώτατο δικαστικό λειτουργό συνιστά υπηρεσιακό καθήκον που του επιβάλλεται από τo Σύνταγμα.

Ο βασικός λόγος για τον οποίο επιλέγεται ανώτατος δικαστής είναι γιατί αποτελεί αντίβαρο όταν οι εκλογές συμβαίνουν σε κλίμα πολιτικής έντασης, μιας και η προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης έχει κριθεί ατελέσφορη.

Ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός όσο και η κυβέρνηση δεν έχει τη δυνατότητα να νομοθετεί, καθώς η Βουλή είναι κλειστή. Ωστόσο, αν λόγω εκτάκτου ανάγκης απαιτηθεί κάποια νομοθετική διαδικασία, αυτή μπορεί να υλοποιηθεί μέσω Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου.

Δε συνηθίζεται, επίσης, να εκπροσωπεί τη χώρα σε συνεδριάσεις ευρωπαϊκών οργάνων ή διεθνή φόρα, ενώ στην περίπτωση που απαιτηθεί ελληνική εκπροσώπηση, όπως για παράδειγμα σε μια έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, την Ελλάδα εκπροσωπεί η Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Αξίζει να σημειωθεί, όμως, πως τόσο ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός όσο και η κυβέρνησή του έχουν το συνταγματικό δικαίωμα να ασκούν τη γενική πολιτική της χώρας και των επιμέρους Υπουργείων.

Εξαιτίας, όμως, του γεγονότος πως δε διαθέτει λαϊκή νομιμοποίηση έχει περιορισμένες αρμοδιότητες και απέχει από την ανάληψη δεσμεύσεων που περιορίζουν τη λειτουργία της επόμενης κυβέρνησης