Γράφει ο Νίκος Μουρατίδης
Το Ζάππειο μέγαρο ήταν και είναι ένα από τα πιο επιβλητικά κτίρια της Αθήνας. Χτισμένο το 1888 σε σχέδια του Δανού Θεόφιλου Χάνσεν και σε μια καταπράσινη έκταση 80 στρεμμάτων ανάμεσα στον κήπο του παλατιού και του αρχαίου Ναού του Ολυμπίου Διός, ήταν η αγαπημένη περιοχή αναψυχής για τους κατοίκους μιας πόλης, όπου η έλλειψη πρασίνου ήταν κάτι παραπάνω από εμφανής.
Το όνομά του το οφείλει στον μεγάλο εθνικό ευεργέτη Ευάγγελο Ζάππα, ο οποίος, με την προτροπή του Παναγιώτη Σούτσου, θεμελιωτή της Ελληνικής Ολυμπιακής ιδεολογίας – που «ζυμώθηκε» εκείνες τις εποχές, 
θέλησε να χρηματοδοτήσει την ανέγερση ενός Ολυμπιακού κτιρίου, όπου θα πραγματοποιούνταν παράλληλα πολιτιστικά δρώμενα και εκθέσεις.
Πράγματι, στους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας (1896), έγιναν στις εγκαταστάσεις του Ζαππείου οι αγώνες ξιφασκίας, ενώ στην Μεσολυμπιάδα του 1906, το κτίριο χρησίμεψε σαν Ολυμπιακό χωριό. Επίσης στα υπόγεια του λειτούργησαν από το 1938 και για 38 χρόνια οι «ραδιοφωνικοί θάλαμοι» της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.
Τόσο στην Belle Époque (1890-1910), όσο και την περίοδο του Μεσοπολέμου (1910-1940), το Ζάππειο ήταν πάντα «γεμάτο». Το πρωί έβλεπες τις νταντάδες που έβγαζαν βόλτα τα παιδιά, πιο κεί οι υπερήλικες συνταξιούχοι με το κομπολόι στο χέρι και με συγκεκριμένη, πάντα, ρεζερβέ θέση στα παγκάκια, και ανέμεσα σε όλους αυτούς και οι ξέμπαρκοι. Οι συζητήσεις ατελείωτες… και πάντα για την πολιτική.
Μέσα σε όλο το χώρο του Ζαππείου υπήρχαν η «Όασις», η «Αίγλη», το «Περιστύλιον», το «Στάδιον» και τα «Πεύκα», που ήταν τα κέντρα που μάζευαν αριστοκράτες και αστούς όλες τις μέρες τις βδομάδας αλλά ιδιαίτερα τις Κυριακές. Η «Όαση» λειτουργούσε προς την μεριά της Λεωφόρου Αμαλίας, ενώ η γνωστή «Αίγλη» στην ακριβώς αντίθετη μεριά.
Οι δύο αυτοί χώροι έδιναν καθημερινή μάχη, με ποια show θα μαζέψουν περισσότερο κόσμο… Στη μάχη αυτή ρίχτηκαν από το 1904 και οι κινηματογραφικές παραστάσεις. Κάποια στιγμή στο χώρο του Ζαππείου γινόταν το αδιαχώρητο.
Στο Ζάππειο γινόταν και μια άτυπη πασαρέλα, όπου με ιδιαίτερη χάρη οι νεαρές κυρίες επιδείκνυαν τις νέες «κολεξιόν» και γενικά ό,τι πιο καινούργιο κυκλοφορούσε στην πόλη. Γι’ αυτό δεν ήταν λίγες οι μοδίστρες, καπελούδες και άλλοι επαγγελματίες, που περνούσαν συστηματικά από το Ζάππειο για επαγγελματική ενημέρωση…
Επίσης ήταν ο χώρος που γινόταν καθημερινά το κόρτε ανάμεσα στα δύο φύλα. Οι στρατιωτικοί με τις καλοσχεδιασμένες φανταχτερές στολές τους, είχαν τα πρωτεία. Ανάλογα με το βαθμό τους, διάλεγαν: οι αξιωματικοί τις Ατθίδες από τα καλά σπίτια, και τα φανταράκια τα «δουλικά», όπως δυστυχώς αποκαλούσαν τότε τις υπηρέτριες, τις μοδιστρούλες και τις καπελούδες. Όταν σουρούπωνε, στα απόμερα δρομάκια του πάρκου άρχιζαν στα παγκάκια οι ερωτικές «περιπτύξεις» των πιο ζωηρών και θαρραλέων ζευγαριών. Με το που άδειαζαν τα κέντρα, αργά μετά τα μεσάνυχτα, τα παγκάκια καταλαμβάνονταν από άστεγους και περιθωριακούς τύπους, ενώ οι νυχτοφύλακες δεν προλάβαιναν να πηγαινοέρχονται.
Για κάποια χρόνια στις δεκαετίες του ’60, ’70 και ’80, στο Ζάππειο και στις γύρω περιοχές γινόταν το πιο γνωστό gay outside cruising της Αθήνας.
1892 έγχρωμη γκραβούρα του Ζαππείου
1896 Ολυμπιακοί αγώνες της Αθήνας: Στις εγκαταστάσεις του Ζαππείου οι αγώνες ξιφασκίας
Το Ζάππειο το 1900
Εδώ βρισκόμαστε στα 1910
1940 μέρος του κήπου στο Ζάππειο
1950 όλο το υπέροχο κτίριο από ψηλά.
Το Ζάππειο σήμερα
«Στο Ζάππειο μια μέρα»….τραγούδακι!
NIKOS ONLINE
