Γράφει ο Νίκος Μουρατίδης
Ο ωραιότερος φάρος της Ελλάδας είναι «εν ζωή» και φωτίζει εδώ και 130 χρόνια .Βρίσκεται στο σύμπλεγμα των Μεσσηνιακών Οινουσσών, σε ένα νησάκι που ονομάζεται Σαπιένζα και που βρίσκεται πάνω στον σημαντικό ναυτικό δρόμο που συνδέει την Ιταλία με την Μέση Ανατολή…
Οι Μεσσηνιακές Οινούσσες, είναι ένα θαυμάσιο σύμπλεγμα που αποτελείται από τρία μικρά γραφικά νησάκια: τη Σαπιέντζα, τη Σχίζα και την Αγία Μαρίνα. Η Σαπιέντζα – δεύτερη σε μέγεθος μετά την Σχίζα- βρίσκεται στ’ ανοιχτά των νοτιοδυτικών ακτών της Μεσσηνίας απέναντι από την Μεθώνη και είναι ένα κατάφυτο νησί με σπάνια χλωρίδα. Έχει έκταση 9 τ.χλμ. και σύμφωνα με την απογραφή του 2001 έχει πληθυσμό 7 κατοίκους. Νοτιοδυτικά της Σαπιέντζας βρίσκεται το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου, γνωστό ως τάφρος ή φρέαρ των Οινουσσών, με βάθος 5.121μ.
Στις ακτές της Σαπιέντζα κατά το παρελθόν είχαν σημειωθεί αρκετά ναυάγια, ορισμένα απ’ τα οποία μετέφεραν ιδιαίτερα σημαντικό φορτίο, με μεγάλη αξία σήμερα για την αρχαιολογία. Ένα από τα ναυάγια περιείχε τις κολόνες από το μεγάλο περιστύλιο που είχε χτίσει ο Ηρώδης στην Καισάρεια της Παλαιστίνης τον 1ο μ.Χ. αιώνα, ενώ ένα άλλο περιείχε σημαντικές ρωμαϊκές σαρκοφάγους. Δεν ξέρω για πού προορίζονταν τα «κλεμμένα» αρχαία, αλλά η ιστορία λέει ότι η Βασίλισσα Βικτώρια της Αγγλίας (Χμ χμ…) έδωσε εντολή να κατασκευάσουν ένα φάρο, για να αποφεύγονται τα ναυάγια.
Ο φάρος πράγματι έγινε το 1885 και έχει ύψος 8 μέτρα και εστιακό ύψος 110 μέτρα.
Το όνομα Σαπιέντζα είναι Ιταλικής προέλευσης και σημαίνει σοφία. Από το 1209 το νησί πέρασε στον έλεγχο των Βενετών όπως και ολόκληρη η νότια ακτογραμμή της Μεσσηνίας (εξ ου και τα κάστρα της Μεθώνης και της Κορώνης). Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας αποτέλεσε ελληνικό έδαφος. Αμφισβητήθηκε όμως από την Αγγλία (αλίμονο!!!) κατά την διάρκεια των Παρκερικών, όταν οι σχέσεις Ελλάδας και Αγγλίας οξύνθηκαν. (Στις 3 Ιανουαρίου του 1850, ο ναύαρχος Πάρκερ απέκλεισε με πολεμικά πλοία την Αθήνα. Οι Άγγλοι είχαν παρατάξει ένα εντυπωσιακό στόλο από 14 βαριά οπλισμένα καράβια, με 730 κανόνια και οκτώ χιλιάδες ναύτες. Τίποτα δεν φορτωνόταν και δεν εκφορτωνόταν από το λιμάνι του Πειραιά, τα πλοία οδηγούνταν υποχρεωτικώς στην Σαλαμίνα. Έτσι, μοιραία ήρθε ο πληθωρισμός, η έλλειψη προϊόντων και τα προβλήματα επιβίωσης
. Οι Αθηναίοι ωστόσο, έδειξαν αλληλεγγύη και αυτοσυγκράτηση. Μετά από πολλά και έντονα διπλωματικά επεισόδια μεταξύ Αγγλίας, Ελλάδας, Ρωσίας και Γαλλίας, ο αποκλεισμός της πρωτεύουσας, έληξε μετά από πέντε μήνες….) .Η Αγγλία διεκδικούσε την Σαπιέντζα ως τμήμα των Ιονίων νήσων, τα οποία εκείνη την περίοδο της ανήκαν (λέει).
Ο φάρος βρίσκεται στο ΝΑ του νησιού και πρόκειται για ένα πραγματικό αρχιτεκτονικό μνημείο που επί 130 χρόνια τώρα παραμένει άγρυπνος φρουρός και ελπίδα των ναυτιλομένων ζωντανεύοντας στο αντίκρυσμά του θρύλους και ιστορίες.
Η έναρξη φωταψίας του φάρου έγινε την 1η Σεπτεμβρίου 1885.
Το μυστήριο της Σαπιέντζας γίνεται εντονότερο επειδή η πραγματική ιστορική της πορεία είναι άγνωστη και έτσι ο κάθε επισκέπτης μπορεί είναι και ένας επίδοξος εξερευνητής.
Από το κάστρο της Μεθώνης, η Σαπιέντζα φαίνεται απέναντι και πολύ κοντά.
Η Σαπιέντζα έχει μία παραλία στο βόρειο τμήμα της, απέναντι από τη Μεθώνη, η οποία ονομάζεται Άμμος και είναι σαν να βρίσκεσαι σε εξωτικό μέρος.
