Μανταμάδο: η εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και τα τόσα ανεξήγητα στο προσκύνημα του
Στο Μανταμάδο, στο προσκύνημα των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, που γιορτάζει αύριο Παρασκευή, 8 Νοεμβρίου, χτυπά και η καρδιά ολόκληρης της Λέσβου, καθώς το τριήμερο η προσέλευση των πιστών και από άλλες περιοχές της Ελλάδας είναι μαζική
Η εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, σύμφωνα με τη «ζωντανή» παράδοση, έχει δημιουργηθεί από πηλό και αίμα των μοναχών που σφαγιάστηκαν από Σαρακηνούς το 10ο αιώνα σε μοναστήρι που ήταν αφιερωμένο στους αρχαγγέλους σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από το σημερινό προσκύνημα.
Αν και οι αγγελικές μορφές είναι αποτυπωμένες στην αγιογραφία της εκκλησίας μας με λευκό δέρμα και ξανθά μαλλιά, ο Αρχάγγελος Μιχαήλ, σύμφωνα με πολλές μαρτυρίες, αποδίδεται στη μορφή ενός νέου ψηλού άνδρα με σκουρόχρωμο δέρμα. Άλλοτε εμφανίζεται με πανοπλία κι άλλοτε με κανονικά ενδύματα μεταφέροντας κάποιο μήνυμα στους πιστούς.
Και μπορεί στους σύγχρονους καιρούς μας με την πρόοδο της επιστήμης όλα τα παραπάνω να φαντάζουν ως αδιανόητα και παράλογα, όποιος όμως βρεθεί στο προσκύνημα του Μανταμάδου και μιλήσει με εκατοντάδες πιστούς που θα βρεθούν για να ευχαριστήσουν τον Άγιο, εύκολα θα καταλάβει ότι κάποια άλλη ενέργεια υπάρχει σε αυτόν τον χώρο, κάτι που ξεπερνά και τα όρια της λογικής και της επιστήμης.
Πώς μπήκε το τζάμι στην εικόνα
Η εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, σύμφωνα με τη «ζωντανή» παράδοση, έχει δημιουργηθεί από πηλό και αίμα των μοναχών που σφαγιάστηκαν από Σαρακηνούς το 10ο αιώνα σε μοναστήρι που ήταν αφιερωμένο στους αρχαγγέλους σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από το σημερινό προσκύνημα. Από τα θυρανοίξια του σημερινού προσκυνήματος στις 8 Μαΐου του 1888 μέχρι και πριν από 20 χρόνια περίπου η εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ ήταν εκτεθειμένη στους πιστούς για να την αγγίζουν και να την ασπάζονται απευθείας στο πρόσωπο του Αγίου Αρχαγγέλου χωρίς διαχωριστικό τζάμι.
Σύμφωνα με τον εφημέριο του προσκυνήματος π. Χρήστο Τσιτμηδέλλη, αρκετές φορές η εκκλησία στο παρελθόν είχε προσπαθήσει να τοποθετήσει τζάμι μπροστά από την εικόνα, όπως λέει όμως ο ιερέας στα Νέα της Λέσβου «κατά περίεργο τρόπο το τζάμι το βρίσκαμε σπασμένο ή ραγισμένο, οπότε καταλαβαίναμε ότι ήταν ένα μήνυμα του Ταξιάρχη να το απομακρύνουμε». Και συνέχισε: «Το τζάμι που βρίσκεται σήμερα μπροστά από την εικόνα τοποθετήθηκε περίπου προ 20 χρόνια όταν διάφοροι επιτήδειοι βεβήλωναν την ιερή εικόνα ξύνοντας τμήματά της για να τα πάρουν μαζί τους ως κειμήλιο και φυλαχτό ή ακόμα και να τα προωθήσουν για εργαστηριακές αναλύσεις, ώστε να διαπιστώσουν αν πραγματικά είναι από πηλό και αίμα ανθρώπων».
Όπως εξηγεί ο π. Χρήστος «με θαυμαστό τρόπο, ο ίδιος ο Αρχάγγελος ζήτησε να μπει το τζάμι μπροστά εμφανιζόμενος στον ύπνο μιας πιστής από το χωριό, η οποία μας μετέφερε το μήνυμα και ο παπά-Στρατής ενήργησε ώστε να τοποθετηθεί το προστατευτικό τζάμι.
Από τότε το τζάμι δεν ράγισε και δεν έσπασε ποτέ και κάπως έτσι οι νεότεροι ηλικιακά προσκυνητές δεν είχαν την ευκαιρία μέχρι τώρα να αγγίξουν την εικόνα του Αρχαγγέλου, κάτι που μπορούσαν να κάνουν στο παρελθόν προ εικοσαετίας όσοι μετέβαιναν στο προσκύνημα.
Μια διαφορετική «φωτογραφία»
Ήταν φθινόπωρο του 2013 όταν βραδινές ώρες αφού προηγουμένως είχε ενημερώσει τηλεφωνικά, μας επισκέφθηκε ένας προσκυνητής από την περιοχή του Αγρινίου, που όπως μας δήλωσε, κάθε χρόνο επισκεπτόταν τη Λέσβο με τη σύζυγό του, που στο όνομά της έφερε το αξίωμα των Ταξιαρχών, την έλεγαν Ταξιαρχούλα. Ο άνθρωπος είχε κάνει το μακρινό ταξίδι προς τη Μυτιλήνη και το Μανταμάδο για να κάνει το τάμα του και επισκέφτηκε τα Νέα της Λέσβου προσκομίζοντας μαζί με τη φωτογραφική μηχανή μία φωτογραφία που είχε τραβήξει κατά την επίσκεψή του τότε ένα καλοκαίρι πριν.
Στη φωτογραφία βλέπετε τη σύζυγό του την οποία φωτογραφίζει ο ίδιος χαμογελαστή μπροστά στην εικόνα του Ταξιάρχη. Οι άνθρωποι έκαναν το τάμα τους, πήραν τα πράγματά τους και τη φωτογραφική μηχανή και έφυγαν τότε το 2013 για το Αγρίνιο. Όταν όμως στο σπίτι τους έβαλαν στον υπολογιστή τις ψηφιακές φωτογραφίες για να τις αποθηκεύσουν, διαπίστωσαν μια λεπτομέρεια που δεν είχαν προσέξει.
Σε μία από τις φωτογραφίες της εικόνας αποτυπώνεται ο αρχάγγελος Μιχαήλ στη μορφή που τον βλέπετε. Αν προσέξει κανείς η εικόνα του Αγίου Αρχαγγέλου δείχνει σαν ζωντανή, σαν να έχει μάτια ο Ταξιάρχης και λοξοκοιτάζει τη γυναίκα που προφανώς είχε ευεργετήσει και φέρει το όνομά του. Προσέξτε το πρόσωπο του Αγίου, όπως αποτυπώνεται στη φωτογραφία με τη μύτη και το πηγούνι, θαρρείς και είναι ζωντανός. Και, το κυριότερο, όλοι εσείς οι αναγνώστες μας συγκρίνετε αυτή τη φωτογραφία με οποιαδήποτε άλλη φωτογραφία του Ταξιάρχη έχετε στη διάθεσή σας και με τις ακτίνες του ήλιου να χτυπάνε μέσα από τα τζάμια στην εκκλησία και χωρίς, η διαφορά είναι τεράστια.
Στείλαμε την εικόνα σε έναν τεχνικό συνεργάτη, ο οποίος την εξέτασε και μας είπε ότι δεν βλέπει κάποια στοιχεία που να δείχνουν επεξεργασία και τη δημοσιεύσαμε στις 8 Νοεμβρίου του 2013, ενώ την είχαμε στείλει και στον εφημέριο του ναού, ο οποίος δεν εξεπλάγη με τόσα θαύματα που, όπως μας είπε, έχει δει!
Από τότε μέχρι τώρα έχουμε επισκεφθεί πολλές φορές το ναό και εμείς ως προσκυνητές και πάντα κάθε φορά στα χρόνια που πέρασαν προσπαθούμε να σταθούμε και να αντικρίσουμε την εικόνα του Ταξιάρχη από διαφορετική γωνία.
Να «παίξουμε» με το φως και με τις συνθήκες μήπως τελικά δούμε ότι πρόκειται για κάποιο παιχνίδι της όρασης από το περιβάλλον μέσα στην εκκλησία. Μέχρι τώρα δεν τα έχουμε καταφέρει. Ούτε κατ’ ελάχιστο να δούμε αυτό το θέαμα από μία οποιαδήποτε γωνία στην εικόνα του Ταξιάρχη, έστω και να προσομοιάζει με τη «ζωντανή» εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στη φωτογραφία μας.
Εξήγηση δεν μπορέσαμε να δώσουμε τόσα χρόνια και δεν είμαστε οι μόνοι! Υπάρχουν τόσα και τόσα άλλα ανεξήγητα στο προσκύνημα του Μανταμάδου τα οποία ξεπερνούν τα όρια και της λογικής και της επιστήμης.