Αυξανόμενη ανησυχία προκαλούν στις υγειονομικές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου οι ολοένα και περισσότερες αναφορές περιστατικών οξείας παγκρεατίτιδας που φαίνεται να συνδέονται με τη χρήση ενέσιμων φαρμάκων τύπου GLP-1, τα οποία χορηγούνται για απώλεια βάρους και για τη ρύθμιση του διαβήτη τύπου 2.
Πρόκειται για φάρμακα νέας γενιάς, όπως:
Τα φάρμακα αυτά βρίσκονται πλέον υπό στενή επιτήρηση από τη Ρυθμιστική Αρχή Φαρμάκων και Προϊόντων Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (MHRA), λόγω σημαντικής αύξησης των σχετικών αναφορών στο εθνικό σύστημα καταγραφής ανεπιθύμητων ενεργειών Yellow Card.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας The Guardian, έχουν ήδη καταγραφεί πάνω από 400 περιπτώσεις οξείας παγκρεατίτιδας μόνο μέσα στο 2025, με 181 από αυτές να σχετίζονται με το Mounjaro και 22 με τη χρήση του semaglutide (Ozempic και Wegovy).
Τι είναι η οξεία παγκρεατίτιδα;
Η οξεία παγκρεατίτιδα είναι μια σοβαρή και αιφνίδια φλεγμονή του παγκρέατος, που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές και απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση. Τα βασικά της συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Έντονο και επίμονο κοιλιακό πόνο (ιδιαίτερα στο άνω μέρος της κοιλιάς)
- Ναυτία και εμετούς
- Πυρετό
- Ταχυκαρδία και σε κάποιες περιπτώσεις σύγχυση
Σε σοβαρές περιπτώσεις, η πάθηση μπορεί να εξελιχθεί σε παγκρεατική νέκρωση ή πολυοργανική ανεπάρκεια.
Τα φάρμακα GLP-1 μιμούνται τη δράση της εντερικής ορμόνης Glucagon-Like Peptide-1, η οποία:
- Αυξάνει την έκκριση ινσουλίνης
- Μειώνει την όρεξη
- Επιβραδύνει τη γαστρική κένωση
Αν και έχουν χαρακτηριστεί ως επαναστατικά για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, η ευρεία χρήση τους — ιδιαίτερα από μη διαβητικούς ασθενείς για σκοπούς απώλειας βάρους — έχει οδηγήσει σε αυξημένο αριθμό αναφορών παρενεργειών.
Η οξεία παγκρεατίτιδα εξακολουθεί να θεωρείται σπάνια ανεπιθύμητη ενέργεια (εκτιμάται ότι επηρεάζει λιγότερο από 1 στους 100 χρήστες), ωστόσο ο μεγάλος αριθμός νέων περιστατικών έχει προκαλέσει συναγερμό στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) και ώθησε τις αρχές να εξετάσουν αν υπάρχει αιτιώδης συνάφεια ή αν τα περιστατικά οφείλονται σε άλλους παράγοντες.
Οδηγίες προς τους χρήστες
Η MHRA και οι γιατροί συνιστούν:
- Άμεση διακοπή της αγωγής και επικοινωνία με ιατρό σε περίπτωση έντονου κοιλιακού πόνου ή άλλων ύποπτων συμπτωμάτων
- Συχνή παρακολούθηση από ιατρό, ειδικά σε άτομα με ιστορικό παγκρεατικών προβλημάτων
- Μη χρήση των φαρμάκων χωρίς ιατρική συνταγή, ακόμα και αν προωθούνται ως «ασφαλή» για απώλεια βάρους
Η MHRA δηλώνει ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση και συνεργάζεται με άλλες ρυθμιστικές αρχές και φαρμακευτικές εταιρείες, προκειμένου να αναλυθούν τα δεδομένα και να εκδοθούν, εφόσον χρειαστεί, νέες οδηγίες ασφαλείας.
Παρόλο που τα φάρμακα GLP-1 έχουν αποδείξει σημαντικά οφέλη, κυρίως για ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 και παχυσαρκία, η πρόσφατη αύξηση αναφορών οξείας παγκρεατίτιδας θέτει εύλογα ερωτήματα για τη μακροχρόνια ασφάλεια και τον τρόπο χρήσης τους, ειδικά σε υγιή άτομα που τα λαμβάνουν αποκλειστικά για αδυνάτισμα. Ο διάλογος γύρω από την ευθύνη των γιατρών, των φαρμακευτικών εταιρειών αλλά και της κοινωνίας απέναντι στη φαρμακευτική «δίαιτα» αναμένεται να ενταθεί το επόμενο διάστημα.
