Το ηφαίστειο Κολούμπο βρίσκεται 7-8 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σαντορίνης, κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Είναι ένα από τα πιο ενεργά υποθαλάσσια ηφαίστεια στην Ελλάδα και θεωρείται επικίνδυνο λόγω της μεγάλης του εκρηκτικής ικανότητας.
Η τελευταία μεγάλη έκρηξή του έγινε το 1650 μ.Χ., προκαλώντας σοβαρές ζημιές στη Σαντορίνη και τσουνάμι.
Το ερώτημα όμως παραμένει: Μπορεί να εκραγεί ξανά; Βεβαίως και μπορεί γιατί απλούστατα είναι ενεργό!
Πριν δύο χρόνια ο Guardian πραγματοποίησε εκτενές ρεπορτάζ γιατί τις ίδιες ανησυχίες έχουν και στην Βρετανία καθώς χιλιάδες Βρετανών τουριστών το καλοκαίρι βρίσκονται στις Κυκλάδες και στην ίδια την Σαντορίνη φυσικά.
Τότε ο Guardian είχε αποκαλύψει πολύ ενδιαφέροντα και ανησυχητικά ευρήματα: «Ένας θάλαμος μάγματος που δεν είχε ανιχνευθεί προηγουμένως γεμίζει σταδιακά με τήγμα, ωθώντας τους ερευνητές να συστήσουν παρακολούθηση του ηφαιστείου σε πραγματικό χρόνο.
Την τελευταία φορά που εξερράγη το Κολούμπο, το 1650, σκότωσε 70 ανθρώπους, αλλά η πληθυσμιακή αύξηση και ο τουρισμός στη Σαντορίνη σημαίνουν ότι ο αντίκτυπος μιας ισοδύναμης έκρηξης σήμερα θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερος.
Το Κολούμπο ανήκει στην εξαιρετικά εκρηκτική οικογένεια των ηφαιστείων, ικανά να δημιουργήσουν μια στήλη έκρηξης ύψους δεκάδων χιλιομέτρων.
Ο σεισμός των 7,5 Ρίχτερ.
Στις 9 Ιουλίου του 1956 έλαβε χώρα στο νησί ένας φονικός σεισμός. της τάξεως των 7,5 Ρίχτερ που σκόρπισε το θάνατο και ενεργοποίησε ξανά το…. ηφαίστειο.Εννοούμε το χερσαίο ηφαίστειο και όχι το υποθαλάσσιο Κολούμπο, το οποίο πραγματοποίησε κανονική έκρηξη όπως δείχνουν οι φωτογραφίες της εποχής.
Hταν ο μεγαλύτερος σεισμός του 20ου αιώνα σε ολόκληρη την Ευρώπη και προκάλεσε το παγκόσμιο ενδιαφέρον.
Μπορεί η Σαντορίνη τότε να ήταν μια μικρή και άσημη κουκίδα στο χάρτη (το Ακρωτήρι, δεν είχε ανακαλυφθεί, ο τουρισμός δεν είχε ξεκινήσει), αλλά το πρωτοφανές για την Ευρώπη μέγεθος της δόνησης προκάλεσε σοκ.
Τι θα συμβεί αν εκραγεί το Κολούμπο !
Ισχυρή ηφαιστειακή έκρηξη .Μια έκρηξη θα μπορούσε να απελευθερώσει τεράστιες ποσότητες ηφαιστειακής τέφρας, αερίων και λιθικών υλικών στην ατμόσφαιρα.Η έκταση της ζημιάς θα εξαρτηθεί από την ένταση της έκρηξης, αλλά θα μπορούσε να επηρεάσει σοβαρά τη Σαντορίνη και τις γύρω περιοχές.
Τσουνάμι .Αν η έκρηξη προκαλέσει κατολίσθηση υποθαλάσσιων πετρωμάτων ή μεγάλη εκτόξευση υλικών, μπορεί να δημιουργηθεί τσουνάμι. Το τσουνάμι θα επηρέαζε όχι μόνο τη Σαντορίνη αλλά και άλλες περιοχές.Ένα τέτοιο κύμα θα μπορούσε να πλήξει τη Σαντορίνη, τα περισσότερα Κυκλαδονήσια και τις παράκτιες περιοχές της Ελλάδας και της Τουρκίας.
Τοξικά αέρια και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Η απελευθέρωση διοξειδίου του θείου (SO₂) και άλλων ηφαιστειακών αερίων θα μπορούσε να προκαλέσει όξινη βροχή και να επηρεάσει την ποιότητα του αέρα σε πολλές περιοχές του Αιγαίου.Η ηφαιστειακή τέφρα μπορεί να καλύψει τη Σαντορίνη και γειτονικά νησιά, προκαλώντας καταστροφές σε καλλιέργειες, ζημιές σε υποδομές και προβλήματα στις αερομεταφορές.
Σεισμική δραστηριότητα.Το γεγονός ότι συνήθως πριν από μια έκρηξη, είναι πιθανό να σημειωθούν ισχυροί σεισμοί είναι ένα φαινόμενο που σε συνδυασμό με την σεισμική δραστηριότητα που παρατηρείται σε μεγάλη έξαρση είναι αναμενόμενο να προκαλέσει ανησυχία.Να σημειωθεί πάντως ότι οι επιστήμονες εκτιμούν ότι πρόκειται για τεκτονικούς σεισμούς και όχι ηφαιστειογενείς.
Πόσο πιθανή είναι μια έκρηξη του Κολούμπο;
Το ηφαίστειο παρακολουθείται στενά από σεισμογράφους .Οι επιστήμονες έχουν μάλιστα τοποθετήσει στην καρδιά του ηφαιστείου ηλεκτρονικούς αισθητήρες για να εντοπίσουν εγκαίρως μια ηφαιστειακή κατολίσθηση.
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρούνται ενδείξεις αυξημένης δραστηριότητας στον ηφαιστειακό θάλαμο κάτω από το Κολούμπο, αλλά κρίνουν πως δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος έκρηξης. Οι επιστήμονες συνεχίζουν να το παρακολουθούν για τυχόν σημάδια επικείμενης δραστηριότητας.
Παπαζάχος για τη σεισμική δραστηριότητα και τις κατολισθήσεις στην καλντέρα
«Η Σαντορίνη κι όλα τα ηφαίστεια στον κόσμο έχουν φάσεις στις οποίες φεύγουν από την κατάσταση ηρεμίας» δήλωσε στο ΕΡΤΝews o καθηγητής σεισμολογίας Κώστας Παπαζάχος με αφορμή τη σεισμικότητα που παρατηρείται εδώ και καιρό στο νησί. Γεγονός που έχει κινητοποιήσει την επιστημονική και την τοπική κοινωνία που μέσω του Ινστιτούτου Μελέτης και Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης πραγματοποιεί ενημερωτικές εκδηλώσεις για τους κατοίκους.
Τα ηφαίστεια ακολουθούν φυσικούς κύκλους έξαρσης και ύφεσης, δηλαδή ξυπνάνε, κουνιούνται και ξανακοιμούνται» επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι «το 2011 είδαμε μια αντίστοιχη κινητικότητα, η οποία διήρκεσε 14 μήνες και τελικά δεν οδήγησε σε ηφαιστειακή έκρηξη». Μάλιστα όπως τόνισε «το πιο πιθανό είναι ότι η κατάσταση θα επανέλθει στο φυσιολογικό».
Το σενάριο για σεισμό 6 Ρίχτερ που εξετάζουν οι επιστήμονες
Το χειρότερο σενάριο που εξετάζουν οι επιστήμονες είναι ένας σεισμός μεγέθους 6 Ρίχτερ. Όπως επισημαίνει ο έμπειρος ερευνητής, η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή είναι ηφαιστειοτεκτονική και σχετίζεται με το ενεργό ρήγμα που εκτείνεται από την Αμοργό έως τα Χριστιανά.
Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι ένας σεισμός δεν θα πρέπει να ξεπεράσει τα 6 Ρίχτερ, με τις πιθανότητες να προκαλέσει εκτεταμένες ζημιές να είναι περιορισμένες.
