Το υπουργείο Δικαιοσύνης προχωρά σε μία από τις πιο ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών: την πλήρη αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου.
Το νέο πλαίσιο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση μέσα στους επόμενους μήνες και να ψηφιστεί έως το τέλος του 2025, με στόχο να εφαρμοστεί στις αρχές του 2026.
Η νομοπαρασκευαστική επιτροπή προτείνει τη δημιουργία διαφανούς μηχανισμού εκκαθάρισης, ώστε οι διαδικασίες να ολοκληρώνονται γρήγορα, χωρίς δικαστική ταλαιπωρία.
Οι πιστωτές και το Δημόσιο θα αποζημιώνονται αποκλειστικά από το ενεργητικό της κληρονομιάς, ενώ οι κληρονόμοι θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής στη διαχείριση της περιουσίας.
Το «νέο κληρονομικό δίκαιο» αφορά τις ριζικές αλλαγές που προωθούνται για τον εκσυγχρονισμό του κώδικα κληρονομικής διαδοχής στην Ελλάδα, με στόχο την προσαρμογή του στις σύγχρονες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες. Βασικές αλλαγές περιλαμβάνουν την εισαγωγή κληρονομικών συμβάσεων, την αύξηση του μεριδίου του επιζώντος συζύγου και την ευκολότερη αναγνώριση δικαιωμάτων σε συντρόφους εκτός γάμου, καθώς και τον περιορισμό του φαινομένου των μαζικών αποποιήσεων κληρονομιάς λόγω χρεών.
-
Κληρονομικές Συμβάσεις:
Εισάγεται η δυνατότητα σύναψης κληρονομικής σύμβασης μεταξύ του διαθέτη και των μελλοντικών κληρονόμων.
-
Νόμιμη Μοίρα:
Αναδιαρθρώνεται η νόμιμη μοίρα, τόσο σε επίπεδο ποσοστών όσο και ως προς τη φύση της αξίωσης, αποζημιώνοντας για τα ακίνητα αντί να δίνεται η κατοχή τους.
-
Επιζών Σύζυγος:
Αυξάνεται το ποσοστό που λαμβάνει ο επιζών σύζυγος από 25% σε 33,3% (1/3) της περιουσίας.
-
Σύντροφοι εκτός Γάμου:
Το νομοσχέδιο θα αναγνωρίζει ρητά δικαιώματα σε πρόσωπα που συμβίωναν με τον θανόντα, ακόμη και χωρίς γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης.
-
Ιδιόγραφες Διαθήκες:
Διατηρούνται, αλλά ενισχύεται το πλαίσιο ελέγχου της γνησιότητάς τους.
-
Αποποιήσεις Κληρονομιάς:
Προβλέπονται ρυθμίσεις για τον περιορισμό του φαινομένου των μαζικών αποποιήσεων λόγω χρεών, με δυνατότητα μη συνένωσης της προσωπικής περιουσίας του κληρονόμου με αυτή του κληρονομούμενου.
-
Ηλεκτρονική Καταγραφή Διαθηκών:
Όλες οι διαθήκες θα αναρτώνται ηλεκτρονικά σε επίσημη πλατφόρμα για ταχύτερη και ευκολότερη πρόσβαση.
Στόχοι του Νέου Δικαίου:
-
Εκσυγχρονισμός:
Προσαρμογή του κληρονομικού δικαίου στις σύγχρονες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες.
-
Ευελιξία:
Παροχή μεγαλύτερης ελευθερίας στον διαθέτη για τη διάθεση της περιουσίας του.
-
Προστασία:
Ενίσχυση της προστασίας του επιζώντος συζύγου και των συντρόφων, λαμβάνοντας υπόψη τις σύγχρονες πραγματικότητες της οικογένειας.
-
Αποφυγή Προβλημάτων:Μείωση φαινομένων όπως η πολυϊδιοκτησία και η αδράνεια περιουσιών, καθώς και αποφυγή δικαστικών διαδικασιών λόγω αποποιήσεων χρεών.
Αλλαγές δρομολογούνται και στη νόμιμη μοίρα, δηλαδή το ελάχιστο ποσοστό της περιουσίας που λαμβάνουν υποχρεωτικά τα παιδιά και ο/η σύζυγος.
Το υπουργείο εξετάζει αύξηση των ποσοστών και απλοποίηση των διαδικασιών, ώστε να μειωθούν οι αμφισβητήσεις και οι δικαστικές διαμάχες.
