Το 3I/ATLAS είναι ένας διαστρικός κομήτης, δηλαδή ένα αντικείμενο που προέρχεται από έξω από το ηλιακό μας σύστημα και ταξιδεύει μέσα από αυτό. Ανακαλύφθηκε από το τηλεσκόπιο ATLAS το 2025 και είναι το τρίτο γνωστό διαστρικό αντικείμενο που παρατηρείται.
Ο κομήτης 3I/ATLAS δεν μοιάζει με τίποτα που έχουμε δει ξανά: δεν έχει την τυπική ουρά ενός κομήτη, φωτίζει παράξενα και κινείται με τρόπο που φαίνεται να στοχεύει πλανήτες όπως ο Άρης και ο Δίας. Μάλιστα διασχίζει το εσωτερικό ηλιακό σύστημα της Γης και καλύπτεται από σύννεφο διοξειδίου του άνθρακα, με αποτέλεσμα να φαίνεται κόκκινος και πως αποπνέει μια φαινομενικά απειλητική ατμόσφαιρα.
Οι πρώτες παρατηρήσεις του 3I/ATLAS, όπως καταγράφηκαν από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, αποκάλυψαν κάτι ιδιαίτερο: το αντικείμενο εμφανίζει μια “λάμψη” φωτός μπροστά από την κατεύθυνσή του προς τον Ήλιο, χωρίς την τυπική ουρά που συνοδεύει τους κοινούς κομήτες.
Αυτό το φαινόμενο υποδηλώνει ότι η σκόνη και τα υλικά δεν εκτοξεύονται όπως στους τυπικούς κομήτες, αλλά ότι η φωτεινότητα μπορεί να προέρχεται από κάποιο άλλο, άγνωστο μέχρι στιγμής, μηχανισμό.
Η τροχιά του 3I/ATLAS είναι υπερβολική, πράγμα που σημαίνει ότι δεν ακολουθεί κλειστή τροχιά γύρω από τον Ήλιο, αλλά ταξιδεύει μέσα από το ηλιακό μας σύστημα.Η τροχιά του δείχνει ότι προέρχεται από ένα άλλο πλανητικό σύστημα. Μπορεί να είναι ο γηραιότερος κομήτης που έχει παρατηρηθεί ποτέ.Είναι ασυνήθιστα πλούσιος σε διοξείδιο του άνθρακα και περιέχει μικρές ποσότητες πάγου νερού και άλλων ενώσεων.Παρόλο που βρίσκεται μακριά από τον Ήλιο, εκπέμπει αέρια σε ασυνήθιστα υψηλούς ρυθμούς. Στην πορεία του, θα φτάσει στην πιο κοντινή απόσταση από τον Ήλιο στα τέλη του Οκτωβρίου 2025.Η μελέτη του 3I/ATLAS δίνει στους επιστήμονες πολύτιμες πληροφορίες για τον σχηματισμό κόσμων πέρα από το δικό μας. 
Ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά από τη NASA την 1η Ιουλίου και έκτοτε παρατηρείται διεξοδικά από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb και το παρατηρητήριο SPHEREx.
Σύμφωνα με τη New York Post, ο αστροφυσικός του Χάρβαρντ, Avie Loeb, χαρακτήρισε «σπάνιο» τον 3I/ATLAS, αναφέροντας ότι λόγω της σπανιότητάς του εξετάζεται αν πρόκειται για εξωγήινη τεχνολογία.
Οι θεωρίες
Όπως συμβαίνει συχνά σε τέτοιες ανακαλύψεις, το εύρημα δεν περιορίστηκε μόνο σε επιστημονικές αναλύσεις αλλά τροφοδότησε και σενάρια που αγγίζουν τα όρια της επιστημονικής φαντασίας. Ο Avi Loeb, καθηγητής στο Harvard και ήδη γνωστός για τις ριζοσπαστικές του απόψεις σχετικά με το ʻOumuamua, επανέρχεται στο προσκήνιο. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο 3I/ATLAS ενδέχεται να μην είναι ένα απλό φυσικό σώμα, αλλά μια κατασκευή τεχνητής προέλευσης που λειτουργεί με πυρηνική ενέργεια.
Ο Loeb προτείνει δύο πιθανές ερμηνείες. Η πρώτη είναι ότι πρόκειται για θραύσμα από μια ραδιενεργή σούπερνοβα, το οποίο εξακολουθεί να εκπέμπει φως. Η δεύτερη – σαφώς πιο τολμηρή – είναι ότι ίσως μιλάμε για ένα διαστημόπλοιο εξοπλισμένο με πυρηνικό κινητήρα. Σε αυτό το σενάριο, τα υλικά που αποσπώνται από το μπροστινό τμήμα του σώματος δεν θα ήταν αέρια κομήτη, αλλά υπολείμματα που συσσωρεύτηκαν κατά τη διάρκεια του μακρόχρονου ταξιδιού του.
Πάντως το 3I/ATLAS είναι ένα αντικείμενο που προκαλεί τη φαντασία και την επιστημονική αναζήτηση. Είτε πρόκειται για φυσικό διαστελευστικό κομήτη είτε για εξωγήινο τεχνολογικό σκάφος.
