Το κυδώνι είναι ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς καρπούς του φθινοπώρου. Με το χρυσοκίτρινο χρώμα του, το γλυκό άρωμα και τη βελούδινη επιφάνειά του, ξεχωρίζει ανάμεσα στα φρούτα της εποχής. Αν και σπάνια τρώγεται ωμό, γιατί είναι σκληρό και στυφό, μόλις μαγειρευτεί μεταμορφώνεται: γίνεται τρυφερό, αρωματικό και γεμάτο φυσική γλύκα.
Από τα παλιά χρόνια το κυδώνι κατείχε ξεχωριστή θέση στην ελληνική παράδοση. Θεωρούνταν σύμβολο αγάπης και γονιμότητας, ενώ προσφερόταν στους γάμους ως ευχή για ευτυχία. Δεν είναι τυχαίο ότι οι αρχαίοι Έλληνες το ονόμαζαν «κυδώνιον μήλον», από την Κυδωνία της Κρήτης, την πόλη που φημιζόταν για τα υπέροχα κυδώνια της.
Στην κουζίνα, το κυδώνι είναι ένας πραγματικός θησαυρός. Από αυτό φτιάχνονται μαρμελάδες, γλυκά του κουταλιού, κυδωνόπαστο και αρωματικά λικέρ. Εξαιρετικός είναι και ο συνδυασμός του με κρέας – ειδικά με χοιρινό ή μοσχάρι – όπου η απαλή του γεύση ισορροπεί την ένταση των πιάτων. Το μαγειρεμένο κυδώνι αποκτά ένα βαθύ ροδοκόκκινο χρώμα και μια γεύση που θυμίζει μέλι και φθινοπωρινό ήλιο.
Πέρα από τη νοστιμιά του, το κυδώνι είναι και ιδιαίτερα ωφέλιμο. Περιέχει βιταμίνη C, φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά που ενισχύουν το ανοσοποιητικό και βοηθούν στην καλή λειτουργία του οργανισμού. Από παλιά, ο χυμός και το αφέψημά του χρησιμοποιούνταν για να μαλακώνουν το λαιμό και να καταπραΰνουν τον βήχα.
Το κυδώνι δεν είναι απλώς ένα φρούτο· είναι ένα κομμάτι παράδοσης, μνήμης και φθινοπωρινής θαλπωρής. Ένα άρωμα που γεμίζει το σπίτι, ένα γλυκό που θυμίζει παλιά χρόνια, μια γεύση που ενώνει γενιές. Όπως κι αν το απολαύσουμε – ψημένο, μαρμελάδα ή γλυκό – κουβαλά πάντα τη νοσταλγία και τη γλύκα του ελληνικού φθινοπώρου.
Ψητά κυδώνια με μέλι, κανέλα, γαρίφαλο, είναι από τα πιο ξεχωριστά και εύκολα γλυκά που μπορείτε να φτιάξετε και να τα συνδυάσετε με παγωτό, με γιαούρτι και με ξηρούς καρπούς.
Και βεβαίως υπάρχουν πολλές συνταγές για φαγητά με κυδώνι όπως:
Χοιρινό με κυδώνια και κρασί
Υλικά (για 4 άτομα)
• 1 κιλό χοιρινό (σπάλα ή μπούτι, κομμένο σε μερίδες)
• 2 μεγάλα κυδώνια
• 1 μεγάλο κρεμμύδι ψιλοκομμένο
• 1 ποτήρι λευκό ή ροζέ κρασί
• ½ φλιτζάνι ελαιόλαδο
• 1 κουταλιά της σούπας μέλι (προαιρετικά)
• 1 ξυλάκι κανέλας
• 1–2 γαρίφαλα (προαιρετικά)
• Αλάτι, πιπέρι
• 1 ποτήρι νερό ή ζωμό.
Εκτέλεση
Ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε βαθιά κατσαρόλα και ροδίζουμε καλά το χοιρινό από όλες τις πλευρές.Προσθέτουμε το κρεμμύδι και το αφήνουμε να μαλακώσει.Ρίχνουμε το κρασί και αφήνουμε να εξατμιστεί το αλκοόλ για 2–3 λεπτά.Προσθέτουμε την κανέλα, τα γαρίφαλα, αλάτι, πιπέρι και το νερό ή τον ζωμό.Σκεπάζουμε και αφήνουμε να σιγοβράσει σε χαμηλή φωτιά για περίπου 45 λεπτά, μέχρι να μαλακώσει το κρέας.Καθαρίζουμε τα κυδώνια, αφαιρούμε τα κουκούτσια και τα κόβουμε σε φέτες.Τα ρίχνουμε στην κατσαρόλα, μαζί με το μέλι (αν θέλουμε πιο γλυκιά γεύση).Συνεχίζουμε το μαγείρεμα για άλλα 25–30 λεπτά, μέχρι να μαλακώσουν τα κυδώνια και να δέσει η σάλτσα.Σερβίρουμε το φαγητό ζεστό, με ρύζι ή πουρέ πατάτας.
Κεντρική φωτογραφία:Chef Βαγγέλης Δρισκας
