Η υπόθεση Ντρέιφους αποτελεί μία από τις πιο σκοτεινές σελίδες της γαλλικής ιστορίας. Μετά από 130 χρόνια, η Γαλλία έκανε ένα βήμα ιστορικής δικαιοσύνης: ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο πρωθυπουργός Σεμπαστιάν Λεκορνού υπέγραψαν την προαγωγή του Άλφρεντ Ντρέιφους, μια απόφαση που δημοσιεύθηκε επίσημα την Τρίτη.
«Το γαλλικό έθνος προάγει μετά θάνατον τον Άλφρεντ Ντρέιφους στον βαθμό του ταξίαρχου», αναφέρει ο νόμος, ο οποίος ψηφίστηκε ομόφωνα από την Εθνοσυνέλευση τον Ιούνιο και εγκρίθηκε από τη Γερουσία πρόσφατα.
Ο Άλφρεντ Ντρέιφους, Εβραίος λοχαγός του γαλλικού στρατού, είχε καταδικαστεί άδικα το 1894 για προδοσία, σε μια υπόθεση που έμελλε να γίνει σύμβολο αντισημιτισμού και θεσμικών σφαλμάτων. Η κατηγορία στηρίχθηκε σε αμφίβολη σύγκριση γραφικού χαρακτήρα σε έγγραφο που βρέθηκε σε καλάθι αχρήστων της γερμανικής στρατιωτικής αποστολής στο Παρίσι.
Η δίκη του έγινε μέσα σε ένα κλίμα οξυμένου αντισημιτισμού στον Τύπο. Η κοινωνική κατακραυγή μεγάλωσε όταν ο Εμίλ Ζολά δημοσίευσε το περίφημο «Κατηγορώ», υπερασπιζόμενος τον αδίκως καταδικασμένο λοχαγό. Παρά την έλλειψη ουσιαστικών αποδείξεων, ο Ντρέιφους καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και στάλθηκε στη διαβόητη αποικία του Νησιού του Διαβόλου, όπου του αφαιρέθηκε δημόσια ο βαθμός του.
Η ανατροπή άρχισε όταν ο αντισυνταγματάρχης Ζορζ Πικάρ, επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών, ανακάλυψε ότι το επίμαχο έγγραφο είχε γραφτεί στην πραγματικότητα από άλλον αξιωματικό, τον Φερντινάντ Εστερχάζι. Όταν παρουσίασε τα στοιχεία, ο Πικάρ διώχθηκε από τον στρατό και φυλακίστηκε, ενώ ο Εστερχάζι αθωώθηκε.
Το 1899 ο Ντρέιφους επέστρεψε για δεύτερη δίκη. Αν και η ετυμηγορία και πάλι ήταν ενοχή, του δόθηκε χάρη – χωρίς πλήρη απαλλαγή. Μόνο το 1906 το ανώτατο εφετείο ακύρωσε οριστικά την αρχική καταδίκη, αθωώνοντάς τον. Αποκαταστάθηκε στον βαθμό του ταγματάρχη και τιμήθηκε με τη Λεγεώνα της Τιμής. Υπηρέτησε αργότερα στο μέτωπο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και πέθανε το 1935, σε ηλικία 76 ετών.
Οι υποστηρικτές της σημερινής πρωτοβουλίας θεωρούν ότι, εάν δεν είχε διακοπεί η καριέρα του από την άδικη καταδίκη, ο Ντρέιφους θα είχε φθάσει στην κορυφή της ιεραρχίας του γαλλικού στρατού. Η μεταθανάτια προαγωγή του αποτελεί ένα καθυστερημένο, αλλά ουσιαστικό βήμα ηθικής αποκατάστασης.
